Onderstaande tekst is ingediend voor de algemene beschouwingen op 18 november 2014 bij de raadsbehandeling van de programmabegroting 2015-2018. Vanwege beperkte spreektijd wordt een beknopte versie uitgesproken.
"Voorzitter, dank u wel.
Dank ook aan de griffie, bodes en beveiligers voor de goede ondersteuning en service.
Politiek is LEUC in Lelystad en sinds medio september is het er voor ons alleen maar leuker op geworden. Eigenlijk is dat al begonnen met de heisessie waar deze raad mee gestart is, die in het teken stond van vernieuwing in de gemeentelijke politiek. Chapeau voor deze raad dat wij met de zomerraad ook meteen een nieuwe koers succesvol zijn aangegaan. Het belooft een leuke raadsperiode te worden.
Van de programmabegroting en de voorgenomen bezuinigingen worden wij echter niet vrolijk. Fractie LEUC vindt deze zelfs zeer bedroevend, vooral als we dit stuk naast het coalitieakkoord leggen. Het is niet meer Lelystad bouwen we samen, want er vindt een ongekende afbraak van bestaand beleid plaats.
Zo is het gratis openbaar busvervoer voor 65+ en de wijkbus Noord geschrapt, tegen alle mooie toezeggingen van het coalitieakkoord in. En dat nog wel met een portefeuillehouder verkeer in het college wiens eigen partij in haar programma stelt: "Het openbaar vervoer blijft gratis voor ouderen en wijk- buurtbussen houden wij in stand." Dit is het één zeggen en het ander doen.
En alsof dit nog niet genoeg is, wordt voortaan de Atolwijk door de bus voor het gemak omzeild. Dat zelfs een 16-jarige knul van de onderbouwing gehakt maakt en daartegen in verweer komt, zet toch te denken.
Wat in het coalitieakkoord "efficiëntere openingstijden van het stadhuis" genoemd wordt, is in de programmabegroting vrij vertaald in "we gooien de tent op vrijdag dicht", want dat reduceert de energielasten en bespaart beveiligingskosten. Maar over klantgerichtheid en personele gevolgen wordt niet gerept. Er moet überhaupt nog onderzoek naar plaatsvinden, maar de verwachte besparing is alvast maar ingeboekt.
Fractie LEUC juicht het toe dat er ingezet gaat worden op een hulpaanbod bij vechtscheidingen, want dat kan kleine en grote familiedrama's voorkomen en is van belang voor het welzijn van het kind en een onbedreigde ontwikkeling. Het is niet zonder reden dat de Kinderombudsman hierover aanbevelingen aan gemeenten doet. Maar nieuw beleid vraagt wel extra budget en dat kunnen we niet opmaken uit de programmabegroting, alsof het een ondergeschoven kindje is.
Sommige besluitpunten vinden wij niet met elkaar rijmen.
Zoals enerzijds de zoveelste bezuiniging op de bibliotheek en anderzijds het voorstel om het theater structureel met een ton te blijven financieren, terwijl beide instellingen het financieel zwaar hebben en van maatschappelijk belang zijn.
En ook dat bij een geleidelijke terugloop van de marktbezetting het college er met een tariefsverhoging van 5% vanuit gaat dat dit bijdraagt tot een sluitende marktexploitatie, maar zich dit niet kan voorstellen als het over de parkeerexploitatie gaat.
Alsof er bij deze tariefsverhoging dan geen verkeerd signaal wordt afgegeven aan marktondernemers en dat nog wel in tijden van economische crisis. Maar als het aan het college ligt dan grabbelen we wel, enkel voor het PEX-probleem, over een raadsperiode van 4 jaar, een bedrag van maar liefst 1 miljoen 320 duizend euro uit de algemene middelen.
De wijze waarop organisaties de bezuinigingsvlaag over zich heen krijgen, de korte termijn tussen informeren en uitvoering zónder overgangsfase, vinden wij beschamend. Sommige organisaties met een sociaal maatschappelijke taak worden zelfs volledig wegbezuinigd. Zij moeten van de ene op de andere dag maar zien hoe zij zich financieel redden. En waar er geen rekening gehouden is met lopende (arbeids)contracten en frictiekosten is het dubbelop klappen krijgen.
Fractie LEUC heeft dan ook zo zijn bedenkingen bij een aantal rigoureuze bezuinigingen, zoals bij het GOL, de wijkraden, schoolbegeleiding en Welzijn. Zijn er bovendien niet al te grote verwachtingen over de inzet van vrijwilligers en is er wel voldoende participatiebudget.
Dit brengt ons bij hoe dit college invulling geeft aan het begrip 'participatie', zowel naar organisaties als naar de raad toe. Want het college loopt met de bezuinigingsvoorstellen vóór op de discussie van de raad over wat wel of niet tot de gemeentelijke taken behoort en dat vinden wij niet netjes. Als hiermee maar niet de verhoudingen tussen coalitie en oppositie op scherp worden gezet.
Met zoveel pijnlijke bezuinigingen verwachten wij van het college overigens ook de nodige zuinigheid, als goed voorbeeld gedrag. We kunnen wel een paar creatieve suggesties aan het college meegeven, zoals ten aanzien van buitenlandse dienstreizen. En wat te denken van een parttimefactor van 80% voor de wethouders, of een bezuiniging van 20% op de onkostenvergoeding. In 2011 heeft de raad al het goede voorbeeld gegeven met een bezuiniging van 20% op de fractievergoedingen.
Tot slot nog het volgende. Soms is iets goed bedoeld, maar pakt het niet helemaal zo uit. Zoals de enquête over de herinrichting van het Stadhuisplein, die door de gemeente een referendum wordt genoemd, maar uitgevoerd wordt door de ondernemer en er mogelijkheden zijn om meer dan één stem uit te brengen, ook door niet-Lelystedelingen. Desondanks beschouwt het college de uitslag als een betrouwbare volksraadpleging en wordt er als zijnde een bindend referendum mee omgegaan. Tijd dus om dit voortaan goed te gaan regelen met een referendumverordening.
Fractie LEUC dient een aantal amendementen en moties (mede) in.
Ik dank u allen voor uw aandacht."
Marianne van de Watering
fractievoorzitter LEUC
Lelystads Enthousiast Uniek Collectief
